Weekend II: Over politiek handelen en actief burgerschap

Introductie

Jarenlang dachten we onderweg te zijn naar een wereld met minder (politieke) conflicten en meer (individuele) vrijheden. Met de val van de Berlijnse muur (1989) bereikte dat optimisme een hoogtepunt, en werd door sommigen zelfs de definitieve overwinning van het liberaal-democratische denken en het einde van de geschiedenis uitgeroepen. Maar dat optimisme heeft inmiddels plaatsgemaakt voor bezorgdheid en somberder toekomstverwachtingen. We beleefden de opkomst van ‘populistische’ partijen en een heropleving van het nationalisme, we maakten de Brexit mee en de verkiezing van Trump tot president van de Verenigde Staten. En met de recente Russische inval in Oekraïne wordt de grootste oorlog op het Europese continent sinds de Tweede Wereldoorlog uitgevochten. Ook binnenlands lijkt de polarisatie ondertussen alleen maar verder te groeien.

Het eerste weekend dachten we na over de filosofische bedding waarin de liberale democratie staat en welke actuele tendensen haar bedreigen. In dit tweede weekend ondernemen we een poging om onze filosofische inzichten te vertalen naar betekenisvol politiek-maatschappelijk engagement. Wat kunnen we concreet bijdragen aan democratische weerbaarheid in tijden van politieke polarisatie?

Aan het woord komen verschillende mensen die op verschillende manieren politiek of maatschappelijk actief zijn. Het gaat niet alleen om mensen die politiek actief zijn, maar ook om vormen van burgerlijk engagement en journalistiek die de politiek mede vorm geven. Deze perspectieven geven ons een beeld van concrete initiatieven, praktijken en mogelijkheden tot politiek en maatschappelijk engagement. De vraag die in dit weekend centraal zal staan is: “hoe kan een politiek menswaardige toekomst eruit zien?”

Ook bespreken we met de deelnemers hun essays en gaan we in gesprek over de manier waarop de politieke actualiteit hun handelen beïnvloedt en wat ze denken te kunnen doen met de opgedane inzichten.